ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΙΤΙΣΗΣ

Η φυσιολογική σίτιση επιτυγχάνεται μέσα από συγκεκριμένα δυνατά αντανακλαστικά: 1) αναζήτησης , 2)δήξεως , 3) εξεμέσεως , 4) θηλασμού. Αυτά τα αντανακλαστικά είναι ανεπτυγμένα στο έμβρυο. Μετά τη γέννηση τα αντανακλαστικά που σχετίζονται με τη σίτιση πρέπει να συνδυαστούν και με την αναπνοή , δραστηριότητα η οποία φαίνεται επίσης να έχει προετοιμαστεί από τη μήτρα. Από την αρχή της ζωής του το φυσιολογικό μωρό έχει τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει στην έντονη αντανακλαστική δραστηριότητα αλλά και να επιδείξει  ικανοποιητική προσαρμοστικότητα σε διάφορες διαδικασίες σίτισης. Τα αντανακλαστικά σίτισης των νεογέννητων τροποποιούνται και εξελίσσονται σε ώριμα πρότυπα σίτισης. Όταν υπάρχει βλάβη του Κ.Ν.Σ, αυτός ο πολύπλοκος μηχανισμός διαταράσσεται κι εμφανίζονται παθολογικά σημεία από τη μικρή ηλικία. Φτωχά κι αδύναμα αντανακλαστικά σίτισης οδηγούν σε υποσιτισμό . Έντονος βήχας κατά την κατάποση ή άπνοια προκύπτουν από τον κακό συγχρονισμό μεταξύ των αντανακλαστικών και της αναπνευστικής λειτουργίας. Η ελλειπής προσαρμοστικότητα σε διάφορες διαδικασίες  σίτισης περιορίζει τα είδη τροφής που μπορεί να προσλάβει το παιδί. Η σίτιση του παιδιού μπορεί να διαρκέσει πολύ ώρα  ενώ ταυτόχρονα μεγάλη ποσότητα φαγητού χάνεται. Ο ανεπαρκής έλεγχος κεφαλής – κορμού συχνά προκαλεί αντισταθμιστική αύξηση του μυικού τόνου  στην  περιοχή του στόματος και του φάρυγγα. Η υπερτονία στο  στόμα και το πρόσωπο εμποδίζει την ανάπτυξη του διαχωρισμού των κινήσεων που απαιτούνται. Ισχυρό ασύμμετρο τονικό αντανακλαστικό αυχένα μπορεί να προκαλέσει στροφή του κεφαλιού ,ανοικτό στόμα  και εξώθησης της γλώσσας εμποδίζοντας δραματικά τη πρόσληψη και κατάποση της τροφής. Συχνή είναι η ύπαρξη σιελόρροιας. Επιπρόσθετα διαταραγμένη αντίδραση σε αισθητηριακά ερεθίσματα μπορεί να προκύψει από υφές ή μυρωδιές τροφών, θερμοκρασία και γεύση. Η εξέλιξη των δεξιοτήτων σίτισης ,προετοιμάζει την άρθρωση και την παραγωγή λόγου. Πρωτόγονα και παθολογικά πρότυπα σίτισης καθυστερούν ή εμποδίζουν την παραγωγή ήχων και λόγου. Για να διευκολύνουμε την φυσιολογική ανάπτυξη των προτύπων σίτισης πρέπει να επιλέξουμε την κατάλληλη θέση ώστε να εξασφαλίζεται ικανοποιητικός έλεγχος του κεφαλιού και του κορμού. Συγκεκριμένοι χειρισμοί που περιορίζουν το άνοιγμα της κάτω γνάθου , διευκολύνουν τη συγκράτηση της γλώσσας μέσα στη στοματική κοιλότητα και τη κατάποση. Η επιλογή ποτηριού είναι απαραίτητη ώστε να ενθαρρυνθεί η τοποθέτηση των χειλιών γύρω από το σκεύος ώστε να μη χάνεται μεγάλη ποσότητα υγρού. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η εκπαίδευση του παιδιού στη κατάποση παχύρρευστων υγρών που είναι πιο εύκολα να χειριστεί σε σχέση με νερό ή γάλα. Μερικές γεύσεις προκαλούν υπερβολική σιελόρροια καθώς επίσης ακραίες θερμοκρασίες προκαλούν αύξηση του μυικού τόνου στη περιοχή του στόματος . Συγκεκριμένες τεχνικές εφαρμόζονται για την ορθή χρήση του κουταλιού όταν το παιδί δυσκολεύεται από την παρουσία παθολογικών αντανακλαστικών.

Βιβλιογραφία: Early diagnosis and therapy in Cerebral Pulsy .Alferd Scherzer ,Ingrid Tscharnuter