ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΑΣ ΑΡΘΡΩΣΗΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
¨ Ο ΠΟΝΟΣ ΠΟΥ ΣΥΧΝΑ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΘΙΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ ΣΕ ΝΕΑΡΑ ΚΥΡΙΩΣ ΑΤΟΜΑ , ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ ΑΙΤΙΕΣ . ΜΙΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΑΣ ΑΡΘΡΩΣΗΣ . ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΘΛΟΥΝΤΑΙ . ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΟΠΟΥ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΣΕ ΠΑΣΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΞΗΜΕΝΗ , ΤΟ ΓΟΝΑΤΟ ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΥΨΗΛΕΣ ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΕΣ ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ Η ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ , ΜΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ . ΕΤΣΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΕΛΑΤΤΩΝΟΥΝ ΑΠΟ ΑΝΑΓΚΗ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ , ΥΠΟΧΩΡΟΥΝ ΓΙΑ ΛΙΓΟ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΟΙ ΕΝΟΧΛΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΤΑΝ ΘΕΛΗΣΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΕΙ ΣΤΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ .
Ο ΟΡΟΣ ΧΟΝΔΡΟΜΑΛΑΚΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΑΣ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΤΟ 1906 ΑΠΟ ΤΟΝ Budinger ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΔΗΛΩΣΕΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΑΣ , ΔΗΛ. ΛΕΠΤΥΝΣΗ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΘΡΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΜΗΡΙΑΙΑ ΤΡΟΧΙΛΙΑ .
ΜΙΑ ΤΥΠΙΚΗ ΧΟΝΔΡΟΠΑΘΕΙΑ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΣΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 11-13 ΕΤΩΝ , ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΟΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΠΑΡΑΠΟΝΙΕΤΑΙ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΠΟΝΟ ΒΑΘΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΓΟΝΑΤΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΣΘΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΑΠΟΛΥΤΟΣ . Ο ΠΟΝΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΟΞΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΑ ΕΝΤΟΝΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ, ΠΟΥ ΕΝΩ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΕΝΟΧΛΟΥΣΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ , ΟΣΟ ΠΕΡΝΑΕΙ Ο ΚΑΙΡΟΣ ΕΝΟΧΛΕΙ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ , Η ΑΡΓΟΤΕΡΑ Ο ΠΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΕΤΟΙΟΣ ΠΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΤΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΝΑ ΜΕΙΩΣΕ ΟΛΕΣ ΤΟΥ ΤΙΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΠΑΓΟΝΤΑΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΑΣ ΑΡΘΡΩΣΗ .
ΑΙΤΙΑ:
- ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΑΣ ΑΡΘΡΩΣΗΣ.
- αγγειακές και βιοχημικές αλλαγές του χόνδρου.
- ανώμαλη τροχιοδρώμηση της επιγονατίδας.
- διαφοροποίηση της θέσης , του σχήματος , του μεγέθους της επιγονατίδας.
- κακή ευθυγράμμιση και αλλαγή της γωνίας έλξης [ γωνία Q].
- υπερεξάρθρημα ή εξάρθρημα της επιγονατίδας .
- διαταραχή μυϊκής συνεργασίας μεταξύ έσω και έξω πλατύ .
- διαταραχή στη σχέση μυϊκής συνεργασίας καμπτήρων και εκτεινόντων στην άρθρωση του γόνατος.
- θυλακοσυνδεσμική ανισορροπία .
- Άλλοι λόγοι.
Φαίνεται πως είναι αδύνατο να προσδιοριστή η ακριβής αιτιολογία , η εξέλιξη της πάθησης εξαρτάται όχι μόνο από την ηλικία και τη βαρύτητα , αλλά και από το σημείο της προσβολής σε συνδυασμό με τον τρόπο που το άτομο αντιλαμβάνεται εργονομικά το πρόβλημα του και συνεργάζεται για την επίλυση του .
Τα προβλήματα του πόνου δεν σχετίζονται και δεν αντιμετωπίζονται , κατ’ ανάγκη , ανάλογα με το βαθμό εκφύλισης της ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΑΣ άρθρωσης. Πολλές φορές οι αρθρικές επιφάνειες της επιγονατίδας δεν δείχνουν εμφανή σημεία εκφύλισης και ο ασθενής παραπονείται για πόνο και σαν συνέπεια αυτού για δυσλειτουργία.
Η φυσικοθεραπεία στηρίζεται στις βασικές αρχές της βιολογικής μηχανικής και διαμορφώνει στα μέτρα του δυνατού το τρόπο της επιβάρυνσης , ανάλογα με το συγκεκριμένο πρόβλημα και με τις αντοχές των βιολογικών υλικών.
Πόνος
Κατά καιρούς πολλοί ερευνητές έχουν ασχοληθεί με την αιτιολόγηση της προέλευσης του πόνου και παρά τις προσπάθειες , η ακριβής αιτιολόγηση δεν είναι ακόμη δυνατή .. Είναι ενδιαφέρουσα η άποψη του Arnoldi [ 1991] , ο οποίος αναφέρει ότι ο πόνος τις περισσότερες φορές εμφανίζεται στην πρόσθια και έσω πλευρά του γόνατος , κάπου- κάπου όμως και στην έξω ή ακόμα και προς την ιγνυακή κοιλότητα . πολλά άτομα παραπονιούνται για συνεχή ενόχληση , για πόνο που μεγαλώνει κατά την ανάπαυση , ιδίως μετά από ασυνήθιστη επιβάρυνση. Τις περισσότερες φορές , ο πόνος προκαλείται μετά από αντίσταση στην έκταση ή στο βαθύ κάθισμα σε καθημερινές δραστηριότητες που είναι το ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας , το βαθύ κάθισμα , το ποδήλατο ιδίως σε ανηφόρα , όταν κανείς κάθετε για πολύ ώρα με τα γόνατα λυγισμένα [ κινηματογράφος , αυτοκίνητο].
Ο πόνος συνήθως ελαττώνεται όταν τα πόδια τοποθετηθούν σε θέση ανάρρωπη και λυγίσουν ελαφρώς.
Όπως αναφέρει ο Arnoldi [1991] ο πόνος στο γόνατο είναι αποτέλεσμα αγγειακής δυσλειτουργίας και η όποια εκφύλιση στην επιγονατίδα είναι δευτεροπαθής.
Όπως αναφέρεται [ trial et al 1992] υπάρχουν τέσσερα βασικά σχολεία σκέψης για την αιτιολόγηση του πόνου , όπως:
- κακή ευθυγράμμιση της επιγονατίδας και αλλαγή της γωνίας έλξης.
- δυσπλασία του τετρακέφαλου και μεγαλύτερη έλξη του έξω πλατύ.
- υπερβολική πίεση της ‘έξω επιφάνειας της επιγονατίδας και ανισορροπία συνδέσμων της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης.
- οι πάσης φύσεως βιοχημικές αλλαγές.
Είναι ενδιαφέρουσα η άποψη των θερμογραφικών παρατηρήσεων [ Devereaux et al, 1986] , όπου αναφέρεται πως η επιγονατίδα παρουσιάζει μια αύξηση της θερμοκρασίας της σε άτομα με επιγονατιδομηριαίο πόνο και πως το ίδιο φαινόμενο εμφανίζει και ο έσω πλατύς , σαν συνέπεια της συνεχούς έλξεις από τον έξω πλατύ και αυτό προκαλεί πόνο. Οι ίδιοι αναφέρουν πως η σωστή εκγύμναση του τετρακέφαλου μειώνει τον πόνο.
Η χονδροπάθεια της επιγονατίδας δεν οδηγεί σε οστεοαρθρίτιδα [ insall et al, 1979].
Ευτυχώς τα νεαρά άτομα με χονδροπάθεια της επιγονατίδας με πόνο ή χωρίς αντιδρούν θετικά στην συντηρητική αγωγή , σε ένα ποσοστό που φθάνει έως και 90%.